شریف بازرگانی: سید سبحان تقوی، دانش آموخته حقوق و فلسفه دین، یکی از فعالین سیاسی استان فارس که در بین جوانان و دانشجویان فارس، چهره ای نام آشناست و به تازگی طی حکی از طرف دکتر امیری استاندار فارس، به سمت مشاور استاندار فارس در امور جوانان منصوب شده است، طی مقاله ای مردم و دینداران را به وحدت و تقریب فراخوانده است و با تبریک انتصاب فروغ هاشمی بانوی اهل سنت به عنوان فرماندار شهرستان اوز، برای ایشان آرزوی موفقیت نموده است. جامعه متفرق کنونی نیاز به اینگونه پیام های وحدت بخش دارد. این مقاله امروز ۵ اسفند ماه در روزنامه شرق نیز به چاپ رسیده است. سید سبحان تقوی می گوید: به بهانه انتصاب نخستین فرماندار زن اهل سنت در استان فارس، یادداشتی نوشتهام که امروز در صفحه یکُمِ شرقِ عزیز منتشر شده است. در این یادداشت از ضرورت تأکید بر نگاه تقریبی و دوری از رویکرد تخریبی و غیرتقریبی در بحث ادیان و مذاهب سخن گفتهام.
سیدسبحان تقوی
دانشآموخته حقوق و فلسفه دین و مشاور استاندار فارس در امور جوانان
هفته قبل، نخستین فرماندار زن اهل سنّت در تاریخِ استان فارس از سوی استاندار به فرمانداری شهرستان اوَز منصوب شد. اوَز شهرستانی در جنوب استان فارس با حدود پنجاه هزار نفر جمعیت است که تقریباً تمام ساکنانش را مسلمانان اهل سنّتِ شافعی تشکیل میدهد.
فارغ از اهمیت و مطلوبیت چنین انتصابی و تأثیرش بر همافزاییِ اجتماعی و ترمیم برخی شکافهای پیشآمده در مسیرِ همزیستیِ اقوام و مذاهب ایرانی و اسلامی، مایلم به بهانه این اتفاق مبارک و به شکرانه بازخوردهای خوبِ بعد از آن، سطوری در ستایش نگاه تقریبی و ضرورت پرهیز از رویکرد تخریبی در بحث ادیان [عموماً] و مذاهب اسلامی [خصوصاً] بنویسم.
نگاهِ ما در بحث ادیان باید نگاهی تقریبی باشد و نه تخریبی. در نگاه تقریبی به دنبال نقاط مشترک هستیم؛ یعنی به جای آنکه بکوشیم تا نشان بدهیم که مثلاً اسلام چیزهایی دارد که مسیحیت آنها را ندارد و یا مسیحیت چیزهایی دارد که اسلام فاقد آنهاست؛ تلاش میکنیم تا نشان بدهیم که هرچه در اسلام هست، در مسیحیت نیز هست و یا هرچه در مسیحیت هست، در اسلام نیز حاضر است. اختلافی نیز اگر هست، نه در مصدر و منبع بلکه در تلقیهای پیروان است که پدید میآید.
ادیان و مذاهب، همه از یک نشان به ما نشانی میدهند و روی به سوی یک مقصود دارند؛ اگر کثرتی هست، نه در خودِ دین بلکه در پیروانِ ادیان است؛ یعنی کثرت در تبعیّتها پیدا میشود، نه در خودِ دین. گوهر ادیان، گوهری واحد است و همه از منبعی یکسان تغذیه شدهاند.
اگر رویکرد تخریبی را وانهیم و نگاه تقریبی را برگزینیم؛ آنگاه میکوشیم که در کنار نگاه به امتیازاتِ دین و مذهب خود، امتیازات ادیان و مذاهبِ دیگر را نیز به دیدهٔ انصاف بنگریم. در چنین نگاهی، به جای مشغول ساختنِ خود به مختلفات، از مشترکات سراغ میگیریم. هرگاه مختلفات برجسته شود، طبعاً منازعات پیش میآید و از دلِ همین نزاعهاست که جریانات تکفیری و رویکردهای رادیکال پدید میآید و پا میگیرد.
نگاه تقریبی قویترین از میان برندهٔ رادیکالیسم دینی است. امروز دوری از نگاه تقریبی و پررنگشدنِ رویکردهای رادیکال و دیگرستیز به اسم دین، صورتِ زیبای دینداری را در نظر عالمیان زشت و سیاه کرده است. جریانهای رادیکال و تکفیری در یهودیت، به شکل صهیونیسم و در مسیحیت، در قامتِ مسیحیانِ اونجلیکال و یا در اسلام در هیبتِ کریهِ داعش و بوکوحرام، همه و همه محصولِ نامبارکِ نگاه تخریبی و غیرتقریبی به دین و دینداری است؛ نگاهی که مدعای اصلی ولی غیر اصیلش این است که : هرآنچه برای ماست، درست است و هرچه غیر از ماست، باطل! قائلان به چنین نگاهی، حضور هیچ همسایه و همزیستی را برنمیتابند و تمام همّتشان را مصروف طرد و حذف دیگری میسازند. غلبه و سیطرهٔ چنین نگاهی حتما جهان را مکانی پَستتر و زشتتر از آنچه که هست و نباید باشد، خواهد ساخت و این لابدّ با غرض ادیان و هدف ارسالِ رسولان در منافات است. ادیان و رسولان آمدهاند تا جهان را جهانی بهتر و آدمیان را «آدمیتر» سازند.
دین نمیتواند خودْ طالبِ خشونت باشد. ادیان برای جنگ و منازعه نیامدهاند؛ برعکس، آمدهاند که منازعات را از میان بردارند. دین نیامده تا خودْ یک سرِ دعوا باشد؛ آنچه بانیِ جدال است و گاهی در گوشهای از جهان صدایی ناخوش و گوشخراش بلند میکند، نه برخاسته از گوهرِ دین بلکه محصولِ سیاست و قدرت و منفعتِ شخصی یا قبیلهای صاحبانِ قدرت است.
صلح در اصول اخلاق انسانی، اصل است؛ حال چگونه میتوان گفت در دین، اصالت با جنگ است و صلح عَرَض میباشد؟! آیتالله دکتر سید مصطفی محقق داماد قبلاً در سلسله یادداشتهایی محققانه در روزنامه اطلاعات با عنوان «اصالت صلح» مطالبی عقلنواز و شرعپسند نوشتند که خواندنِ دوباره و چندبارهاش بیفایدت نیست. مدعای اصلی آن یادداشتها این بود: «در اسلام و ادیان، صلح و آشتی ذاتی و جنگ و ستیز عرَضی است».
https://www.sharghdaily.com/بخش-پی-دی-اف-روزنامه-۲۴۵/۹۷۵۰۱۰-یکشنبه-
۵ اسفند
فرماندار اوز خبر میدهند که بزودی زود. اداره ثبت. اسناد. در اوز مستقر میشود که مردم انتظار. دارند این نمایندگی درایام هفته کامل. باز باشد وبا داشتن کارمند کافی همه کارها. را در اوز انجام دهند. وکلیه پرونده های مردم. را از. لار وجویم. به خود اوز منتقل شود. تا کارها در خود. اوز صورت بگیرد از خدمات خیران بزرگوار دراین. اداره. تشکر وسپاس. داریم. اوزی ساکن در خ ملت اوز