کاغذ بالْکی چیست؟
چند سالی است که کتاب‌های قطور، سبک‌تر شده‌اند. سال‌ها قبل، کتابی ۶٠٠ – ۵٠٠ صفحه‌ای، شاید یک کیلو وزن داشت. امروز با همین خیال به سراغ یک کتاب قطور می‌روید و در دست می‌گیرید و با کمال تعجب می‌بینید که چقدر سبک است و با یک دست براحتی می‌توانید آن را بلند کنید.
نکته جالب دیگری که متوجه می‌شوید، رنگ صفحات آن است که باعث شده برخی آن را با کاغذ کاهی اشتباه بگیرند.
کاغذ بالْکی ( bulky book paper )، نوعی کاغذ مکانیکال حجیم شده است که از خمیر با کیفیت چوب ساخته می‌شود. به همین دلیل این قابلیت را دارد که حجم بیشتری از هوا را در خود جای دهد.
این نوع کاغذ، نسبت به کاغذهای معمولی، سبک‌تر اما ضخیم‌تر است.
کاغذ بالکی دارای رنگ مناسب برای مطالعه، کرمی رنگ ( رنگ چوب) است و برای سفید شدن آن از مواد شیمیایی استفاده نمی‌شود و در نتیجه، دوباره به چرخه طبیعت باز می‌گردد و محیط زیست را آلوده نمی‌کند.
این کاغذها، دارای نشان استاندارد محیط زیست بین‌المللی
Forest Stewardship Council ( FSC ) است.
کاغذ بالکی علاوه در چاپ کتاب، در موارد دیگر هم چون چاپ اوراق اداری، پاکت، سربرگ و تبلیغات نیز کاربرد دارد.
کتاب‌های قطوری که با کاغذهای بالکی چاپ می‌شوند علاوه بر این که وزن کمتری دارند، این امکان را دارند که به راحتی به حالت باز شده در هنگام مطالعه بمانند و پیش روی چشم خواننده، بسته نشوند. حتی می‌توان کتاب را تا جایی که خوانده شده، روی میز رها کرد و از بسته شدن کتاب و گم شدن صفحه مورد نظر باکی نداشت. رنگ آن برای مطالعه مناسب‌تر است و چشم را خسته نمی کند. به دلیل متخلخل بودن، بسیار سبک و یک کتاب چند صد صفحه‌ای را به راحتی می‌توان در دست نگه داشت.
نوشتن در حاشیه‌های کتابی که با کاغذ بالکی چاپ شده، آسان‌تر است.
محسنات دیگر این کاغذ این است که افراد زیادی در صنعت نشر مشغول به کار هستند که هر روز مجبورند کتاب‌ها را در انبارها جابجا کنند یا به عنوان ویزیتور کتاب‌ها را با خود از این کتابفروشی به آن کتابفروشی ببرند.
سبکی کاغذ بالکی، باعث شده این افراد کمتر در معرض امراض دیسک کمر و یا گردن در اثر حمل و نقل کتاب گردند.
کاغذهای بالکی به داد کتاب‌های کم حجم هم رسیده است.
کتاب‌های کم حجم اگر با کاغذ معمولی چاپ شوند، بسیار نازک شده به طوری که گاهی حتی نمی‌توان روی عطف آن‌ها اسم عنوان کتاب، مؤلف و… را نوشت.
این کتاب‌ها مثل جزوه می‌شوند و در قفسه کتابخانه‌ها و کتاب‌فروشی‌ها دیده نمی‌شوند. حال اگر همین کتاب‌ها با کاغذ بالکی چاپ شوند از حجم و قطری تقریباً یک و نیم برابر چاپ با کاغذ معمولی برخوردار می‌شوند، به کتاب وزانت می‌دهند و بهتر در دست خواننده جای می‌گیرند.
یکی دیگر از محسنات این نوع کاغذ این است که امکان کپی کردن کتاب از روی کاغذ بالکی بسیار سخت است. به این ترتیب این کاغذ کمک حال صنعت چاپی است که از کپی کردن غیر قانونی کتاب‌ها بسیار آسیب دیده و دچار خسارت شده است.
خوانندگان از خواندن کتابی با چاپ دلنشین حظ می‌برند و بازار کپی‌های غیر قانونی بی‌کیفیت نیز جمع می‌شود.
امروزه تعداد بیشتری از ناشرین به استفاده از این نوع کاغذ گرایش پیدا کرده‌اند. معروف‌ترین این کاغذ از کشور سوئد است.
سوئد به واسطه دارا بودن منابع غنی جنگل و فناوری پیشتاز، توانسته به رهبری بازار کاغذهای بالکی در اروپا دست یابد و به همین جهت این کاغذ به کاغذ سوئدی معروف شده است. کشورهای فنلاند، نروژ، آلمان و روسیه نیز در تولید این کاغذ فعال هستند.
در ایران واژه سبکبال برای کاغذ بالکی به کار میرود. برخی نیز عنوان کاغذ سبز را برای آن مناسب دیده‌اند.
در تولید این محصول، سبکی، رنگ، سطح و حتی رایحه کاغذ، دست به دست هم می‌دهند تا تجربه لذت‌بخشی را رقم بزنند.
نگارنده : مینا بازرگانی ( یکی از دو مؤسس موزه بازرگانان اوز )
برگرفته از
http://30book.com/mag
http://fa.m.wikipedia.org
