بازخوانی سنگ نوشته برکه حاج محمد زمان اوز با قدمت ۱۲۰ سال
شریف بازرگانی: در پی مرمت چند برکه در لرد برکه اوز، بنا به درخواست فیصل امیری نژاد و با همکاری حسین حسین نیا، سنگ نوشته برکه حاج محمد زمان به موزه مردم شناسی اوز منتقل شد. بر اثر مرور زمان و تأثیر آب و هوای اوز، نوشته های این سنگ قابل خواندن نبود، اما به زحمت موفق شدیم تقریبا نصف مطالب را قرائت نماییم. پس از تحقیق و گرفتن اطلاعات از افراد محلی که امیری نژاد در اختیار ما قرار داده بود نهایتا موفق به بازخوانی کل کتیبه شدیم. با توجه به متن کتیبه، سال احداث این برکه ۱۳۲۴ هجری قمری می باشد که هم به صورت عددی نوشته شده و هم بر اساس حروف ابجد خیر جاریش این عدد را تأیید می نماید.
بانی این برکه حاجی محمد زمان و باعث این برکه میر محمد تقی است. حاجی محمد زمان پدربزرگ ( باخاله) مادرمرحوم عبدالرزاق کرامتی بوده است، ضمنا مرحوم عبدالرزاق کرامتی پدرخانم مسعود کرامتی ( شهردار کنونی اوز ) هستند.
در لرد برکه اوز ٨ برکه موجود بوده که ٢ برکه قبلا تخریب شده و فعلا ۶ برکه موجود است. برکه هاى حاج محمد زمان و سر هو ( سر آب ) و لاگى در سال ١۴٠١ شمسی توسط دو نیکوکار اوزى مرمت شده است. دو برکه دیگر به نام برکه مززینل ( محمد زینل ) است که در سال ١٣٠٧ هجرى قمرى ساخته شده و قدیمى ترین برکه موجود و قابل استفاده لرد برکه مى باشد. برکه دیگر، برکه حاج عبدالرحیم حق شناس است که در سال ١۳۵۴ قمرى ساخته شده است. این سنگ نوشته قدیمی، پس از بازخوانی، مجددا بر روی برکه حاج محمد زمان نصب گردید.
در اینجا لازم است از همکاری حسین حسین نیا، عبدالوهاب کرامتى، فیصل امیری نژاد، عنایت الله نامور، محمد رفیع راوند و قاسم زارع که در ارائه اطلاعات و بازخوانى این کتیبه ما را همراهى نمودند تشکر نماییم. همچنین جا دارد از دو خیر محترمی که همت نمودند و هزینه مرمت این سه برکه را پرداخت نمودند تشکر نماییم، هر چند که بنا به درخواست و اصرار خیرین، از ذکر نام آنان خودداری می نماییم. یقینا خداوند مهربان پاداش آنان را در این دنیا و نیز در سرای باقی عطا می فرماید.
موزه مردم شناسی اوز آمادگی خود را برای بازخوانی کلیه کتیبه ها و سنگ نوشته های اماکن تاریخی اعلام می دارد.
متن کتیبه این برکه ١٢٠ ساله تقدیم علاقمندان به میراث فرهنگی مى گردد:
بسم الله الرحمن الرحیم
کبار ستایش بجان ( به جان ) آفرین
ابا نعت سید شهِ مرسلین
که در اینزمان ( این زمان ) شد سخاوت عیان
مسلًّم بحاجی (به حاجی) محمد زمان
بنا کرد محض حیات انام
همین برکه ….خاص شرب مدام
ثوابش مر آن حاجی متقی
سعید و شهید میر محمد تقی
خدایا بده از شراب طهور
ببانی ( به بانی ) و باعث بدار السرور ( به دار السرور )
چو ناظم ز تو مشرب خویش یافت
کنونسال ( کنون سال ) او «خیر جاریش» یافت
۱۳۲۴
قبل از بازخوانی کتیبه
بعد از بازخوانی کتیبه
سلام
خبری بدم به شما با اجرای ساخت مسکن ملی در قسمت جنوبی مسکن مهر سند مرگ و پایان حیات برکه های لرد برکه امضا شد.
درود بر شما و گام‌های ارزشمندتان.
با تمرکز بر عکس کتیبه و با توجه به وزن شعر ،بنظرم آنچه بالای “ص” در واژه ی خاص نوشته شده “ء” است که چنین خوانده می شود :
همان برکه ی خاص شرب مدام