موزه عروسک های اوز، پیام آور صلح

 

 

 

 

 

 

موزه عروسک های اوز، پیام آور صلح

 

رئیس ایکوم ایران: شاخص توسعه یافتگی در هر دیاری کمیت و کیفیت موزه های آن است و شهر اوز با سه موزه در توانسته برای خود یک برند ملی ایجاد کند.
احمد محیط طباطبایی, رئیس ایکوم ایران در مراسم افتتاحیه موزه عروسکهای شهر اوز که ٢٩ تیرماه در این شهر برگزار شد، با اعلام این مطلب گفت: معرف هر شهری حوزه فرهنگ آن است و شهر اوز با افتتاح سه موزه توانسته خود در سطح ملی معرفی کند.

 

 

وی افزود: بهترین جایی که می‌توانیم فرهنگ انسان ها را معرفی کنیم موزه هاست و این مکان نماد دقیقی از وضعیت فکری و زندگی مردم آن جامعه دارد.طباطبایی افزود: امروزه نزدیکی و دوری شهرها براساس مسافت نیست بلکه بر مبنای شناخت افراد از شهرهاست و موزه در این زمینه نقش دارد. اوز نیز با این اقدامات اسم خود را در فرهنگ کشور ماندگار کرده است.
رئیس ایکوم گفت: عروسک پدیده خاص فرهنگی هستند که ویژگی آن ها مدل سازی زندگی است؛ حتی فرهنگ شفاهی و ذهنی ما را نیز می توانند نمایندگی کنند. موزه عروسک ها فضای مناسب برای تعامل و گفت و گو فراهم می کنند.

 

 

 

 

عروسک یک تنه، فرهنگ را معرفی می کند

در ادامه فوزیه خضری، مدیر موزه عروسکهای اوز از روند آشنایی خود با عروسکها گفت و اینکه چگونه طی یک دهه با دیدن موزه عروسکهای ملل ،کمک خانواده و مدیران میراث فرهنگی توانسته این موزه را راه اندازی کند.
خضری به پیامهای عروسکها برای طیف های مختلف سنی اشاره کرد و اظهار داشت:با مطالعه درباره عروسکهای ایران و ملل مختلف به این نتیجه رسیدم که هر عروسک آنقدر ویژگی منحصر به فردی دارد که خودش یک تنه می تواند نماد فرهنگ و پیام آور صلح باشد.

 

 

 

 

 اروسک سفیر عالم رویا

پوپک عظیم پور یکی دیگر از سخنرانان این مراسم بود.وی گفت: اروسک نماد انسان و سفیر عالم رویا، اروسک یکی از پر رمز و رازترین دست آفریده های بشر در تمامی اعصار و تمدن ها از ادوار باستان تا به اکنون است.
وی ادامه داد: اروسکها در همه تمدنها همواره در گستره ای از پیکره های مذهبی، جادویی، آیینی، نمایشی و نیز بازیچه های کودکان دارای عملکرهای گوناگون فرهنگی بوده اند و حضور پر رنگی داشته است. این پدیده های راز آمیز بازتابی از ویژگی های انسان برای بروز عواطف و حالات روحی و در کل نماد بشریت هستند. یکی از اشیا و عناصر پر قدرت فرهنگی برای برقراری گفتگو در میان ملل مختلف بوده و همواره به عنوان سفیر فرهنگی بازتاب آداب و رسوم، باورهای فولکلور ، پوشش در جغرافیاهای گوناگون در پهنه گسترده کره زمین هستند.
 

مولف کتاب فرهنگ عروسکهای آیینی و سنتی ایران خاطرنشان کرد: زمانی که انسان در پی متر و میزان و در جستجوی دست یافتن به راز آفرینش و کشف نسبت میان خالق و مخلوق بود سعی کرد با ساخت پیکرک ها که نیای اروسکهای امروزین هستند به چگونگی خلقت دست یابد؛ پس اروسک ها در ابتدا در آیین های مذهبی حضور داشتند، سپس به دنیای کودکان راه پیدا کردند و بازیچه شدند و موجودی دوست داشتنی و قابل اعتماد که هم شنونده رازهای کودکان بودند و هم پرواز دهنده خیالات، آمال و آرزوهای دوران معصومیت کودکی و دیر زمانی است که گهواره ها و آغوش کودکان را ترک کرده و در صحنه های نمایشی استعاره و نمادی از زندگی آدمیان هستند و چه نیکو سروده حضرت خیام در رباعی تامل بر انگیزش :
 

ما لعبتکانیم و فلک لعبت باز
از روی حقیقتی نه از روی مجاز
بازیچه همی کنیم بر نطع وجود
افتیم به صندوق عدم یک یک باز
 

فضای امنی که این موجود راز آمیز برای کودکان در بازی های کودکانه ایجاد می کند و تاثیر شگفت انگیزش بر روی صحنه های نمایشی از او شخصیتی ساخته که همراز کودکی و همدم بزرگسالی است و در مراحل مختلف تولد، زندگی و مرگ در زندگی آدمی به ایفای نقش پرداخته است. او الگوی مثالی و نماد انواع حالات و احوالات بشری است.

 

این استاد دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: حضور قدرتمند اروسک ها در خانه ها، موزه ها، صحنه های تئاتری، در تظاهرات سیاسی و اجتماعی، در آموزش و درمانگری و حتی سرگرمی، برکسی پوشیده نیست.

وی افزود: در ایران هم اروسکها اشیای رازآمیزی بوده اند و دارای کارکردهای فرهنگی متعددی هستند،در آیین ها نقش میانجی دارند در بازی های کودکانه شعبده بازند و در نقش های تئاتری با اقتدار ظاهر می شوند و هر آنچه را که آدمیان نمی توانند بر زبان بیاورند یا انجام دهند، قهرمانانه در لباس هزل و هجو به نمایش می گذارند. به یاد بیاوریم اروسک محبوب مبارک را در خیمه شب بازی ایرانی که منتقدی است برای تمام دوران و همواره زبان حال آ دمیان است و به نمایندگی از آنها در درون خیمه نقد می کند و روشنگری و می تازد به هر ناعدالتی .

عظیم پور با اشاره به اینکه تعداد بیشماری از پیکره های یافت شده از حفاری های مختلف در ایران زنانه هستند، که اشاره ای به نماد باروری و زایش است و بیشتر جنبه های آیینی و مذهبی دارند، خاطرنشان کرد:زاغلب بلاگردانها و نیز آرزو سازان اروسکی نیز در شکل آروس و همینطور با ماهیتی زنانه هستند که مقام زنانگی را در محافظت، زایش و باروری را تداعی می کنند.

 

وی افزود: به نظر می رسد شکل گیری این پیکره ها در دوران مادر سالاری است و به همین خاطر هم اغلب اروسک بازیچه های ایرانی، شکل و شمایلی زنانه دارند که اطلاق نامهایی از قبیل دخترکان کوچک و آروسهای کوچک همچون” دُختُولوک”، “دوتوک”، “دُهتُولوک” و “گلین بالا ” تاییدی براین ادعاست. اروسکها در آرامش هستند و راز نگه دار، سفیر صلح هستند و شادی ساز ، خیال ساز هستند و معصوم و به سخن آخر همچون آیینه ای تصویر پر از اعوجاج بشریت را به خودش می تابانند. پس هر جا با آنها رو برو می شوید با احترام و به چشم و گوش جان آنها را ببینید و بشنوید .

 

 

 

عروسک راهی برای تعویق مدرنیته

بخشدار اوز نیز عروسکها را نماد تنوع فرهنگی اقوام مختلف دانست و گفت: امیدوارم با راه اندازی موزه عروسکهای ا‌وز این عجله جهانی برای مدرنیته شدن و یکسان سازی کمتر شود.
انسیه گلابی بخشدار مرکزی اوز از ویژگی های فرهنگی اوز و رتبه های موزه مردم شناسی اوز گفت و از فیشور به عنوان روستای دوستدار کتاب نیز نام برد.
وی خاطر نشان کرد موزه عروسک ها می تواند نوجوانان و خانواده ها را با فرهنگ های ایران و ملل آشنا کند و از بنیانگذاران موزه و میهمانان سپاسگزاری کرد.

 

 

عروسک باعث نجات حیوانات شد

در ادامه مهدی نجفی، مدیر موزه های استان فارس تنوع و تعداد موزه ها را نشان توسعه پایدار دانست و گفت: همت خانم خضری برای راه اندازی موزه عروسکهای شهر اوز ستودنی است؛او‌ پس از شش سال جمع آوری عروسکها و‌هموار کردن مسیر، توانست این موزه را راه اندازی کند.
نجفی با اشاره به اینکه عروسکها در دور ساسانی به داد حیوانات رسیدند، گفت: در این زمان برای برخی از مراسم اسب‌ها را قربانی می کردند و‌ بسیاری از انسانهای نواندیش با طراحی پیکرک اسب توانستند این حیوان را نجات دهند.

رئیس موزه های استان فارس خود و همکارانش را حامی بخش خصوصی برای موضوع موزه و موزه داری معرفی کرد و خاطرنشان کرد: طی ده سال اخیر ۲۵ مجموعه دار خصوصی مجوز گرفته اند و چهل هزار اقلام این مجموعه دارها ثبت شده اند.

 

 

 

رو نمایی از ٣ کتاب خطى و اشیایى با قدمت ٣ هزار سال اهدایی به موزه مردم شناسی اوز

در پایان شریف بازرگانی مدیر موزه مردم شناسی اوز توضیحاتی در باره رونمایی از ۳ کتاب خطی داد.
وى گفت : کتاب خطى روضه الاحباب در مورد تاریخ صدر اسلام که ‌۴۳۰ سال پیش نوشته شده، توسط شیخ عبدالقادر فقیهی به موزه مردم شناسی اهدا شده است.
کتاب دیگر تائب اوزی که به همت شیخ عبدالقادر فقیهی و با پیگیری عنایت الله نامور اهدا شده است و کتاب یوسف و‌ زلیخا نوشته عبدالرحمن جامی، با خط عبدالغفور فرزند محمد امین بلغانی توسط ثریا شریف زاده اهدا شده است.
عبدالله مرادی نیز تعداد ٣٣ شى با قدمت ۳ هزار سال شامل داس، سر نیزه، تبر، خنجر، گدازه و ….اهدا کرده است.

بازرگانی افزود: همه این کتاب ها و اشیا باید مرمت شوند. مدیر موزه مردم شناسی اوز گفت: در جنوب فارس تنها شهری که دارای ۳ موزه است، اوز است. موزه علاوه بر کار فرهنگی می تواند توریست را به شهر بیاورد و به عنوان مرکز تحقیقاتی و درآمد زایی نیز محسوب می شود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نگارنده : آمن خادمى( کارشناس ارتباطات )