شریف بازرگانی*
پس از معرفی کوچه شادی از طرف «کارگروه جایزه ادبی آلما سوئد در شهرستان اوز»، انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، کوچه شادی را به نمایندگی از طرف شهر اوز به عنوان نامزد جایزه ادبی کودکان و نوجوانان آلما در سوئد برای سال ۲۰۲۶ معرفی کرد.
شهر اوز، با پیشینه‌ای طولانی در ترویج کتابخوانی، مشارکت داوطلبانه اهالی در نذر دانایی، تقویت کتابخانه‌ها، موزه های فعال در امر ترویج کتابخوانی، ساخت کتابخانه‌های محلی، طرح‌های ابتکاری، باشگاه های کتابخوانی و …، خود را به‌عنوان شهر دوستدار کتاب تثبیت کرده و چند بار، عنوان «شهر خلاق کتاب و کتابخوانی» به دست آورده است. انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و کارگروه تخصصی انتخاب نامزدها، ابتدا «شهر اوز» را نامزد دریافت جایزه آلما در رشته ترویج کتاب و کتابخوانی کرد. گفتنی است کمی پس از انتخاب شهر اوز در کارگروه و البته پیش از اعلام نامزدی آن، این شهر به‌عنوان نهمین پایتخت کتاب ایران برگزیده شد. با این وصف، چون دبیرخانه جایزه آلما، نامزد شدن یک شهر را در چارچوب مقررات و از نگاه داوران، جایز نمی داند و با توجه به مقررات اعلامی دبیرخانه جایزه و طی مشورت و تبادل نظر با کارگروه جایزه ادبی آلما در شهرستان اوز و موثرترین فعالان همین حوزه در این شهرستان ، پروژه‌ای ابتکاری از نوجوانان این شهر یعنی طرح «کوچه شادی» را به‌عنوان طرحی کودک‌محور در زمینه ترویج کتابخوانی به عنوان نامزد این بخش معرفی کرد.
در روند این موفقیت، در ابتدای کار، با پیگیری های دکتر فروغ هاشمی فرماندار شهرستان اوز کارگروهی تشکیل شد و شریف بازرگانی مؤسس و مسئول موزه مردم شناسی اوز به عنوان مسئول این کارگروه انتخاب گردید.
اعضای این کارگروه، چندین جلسه حضوری و مجازی با فعالین و مروجین کتابخوانی در حوزه کودک و نوجوان برگزار نمودند. در مرحله بعد، برای کسب اطلاعات از برنامه های مروجین کتابخوانی، در رده سنی کودکان و نوجوانان، چندین جلسه دیگر برگزار شد و تمام گروه هایی که اعلام آمادگی کرده بودند، کلیه فعالیت های خود را ارائه نمودند. تنظیم، ویرایش و تدوین مطالب توسط گروه تخصصی تر با حضور محمد رفیع راوند، کلثوم برازنده و فوزیه براهیمی انجام گرفت.
کارگروه این جایزه بین المللی در شهرستان اوز، پس از جمع آوری کلیه اطلاعات و مستندات و تصاویر مربوطه (بالغ بر۱۶۰ صفحه ) را به تهران ارسال نمود و پس از ترجمه همه این مطالب به زبان انگلیسی، نهایتا تحویل انجمن نویسندگان کودک و نوجوان گردید. در انتها طی فرایندی منسجم، مسئولین انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، پس از مشورت با کارگروه جایزه آلما در شهرستان اوز، به این نتیجه رسیدند که طرح کوچه شادی نماینده شهر اوز، به عنوان نامزد جایزه، به سوئد معرفی نمایند.
گروه ها و تشکل هایی که در این رابطه همکاری صمیمانه داشتند به صورت زیر معرفی می گردند:
امام جمعه، فرمانداری، شهرداری، شورای اسلامی، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، نهاد کتابخانه های عمومی، آموزش و پرورش، دبیرخانه پایتخت کتاب، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، موزه مردم شناسی، کوچه شادی، موزه عروسک ها، انجمن دوستداران کودک، باشگاه های کتاب خوانی( بویژه باشگاه بهار)، مکتبخانه های مجتمع علوم دینی، کتابخانه های خصوصی و غیردولتی، خیرین فرهنگی و تمامی فعالین حوزه کتاب و کتابخوانی در رده سنی کودکان و نوجوانان در شهرها و روستاهای شهرستان اوز.
کارگروه جایزه آسترید لیندگرن در شهرستان اوز، این موفقیت یعنی «معرفی یک نامزد از شهرستان اوز» به جایزه بین المللی آلما را به همه مردم اوز و استان فارس تبریک عرض می کند و ان شاالله مردم ایران زمین شاهد موفقیت اصلی، یعنی کسب مقام اول این جایزه برای مردم اوز باشند. کارگروه شهرستان اوز آرزو دارد مردم اوز و نهادهای ترویج دهنده کتاب خوانی و طرح کوچه شادی (نامزد شهرستان اوز) در این عرصه موفق به دریافت جایزه شوند و امیدوار است که این تلاش‌ها، فرجامی نیک برای نامزدها و ادبیات کودک و نوجوان ایران در پی داشته باشد.
هر ساله ۴ نهاد در ایران، نامزدهای خود را برای این جایزه به سوئد معرفی می کنند. این چهار نهاد عبارتند از:
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، شورای کتاب کودک، مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
جایزه بین المللی آلما در سوئد یک جایزه در حوزه ادبیات کودکان و نوجوان است که هر ساله به یک نویسنده، تصویرگر، قصه گو و یا مروج کتابخوانی اهدا می گردد. این جایزه نقدی، به یاد آسترید لیندگرن نویسنده سوئدی است و «آلما» مخفف کلمات
The astrid lindgren memorial award
به معنی «جایزه یادبود آسترید لیندگرن» می باشد.
آسترید آنا امیلیا لیندگرن (Astrid Anna Emilia Lindgern) نویسنده سوئدی در سال ۱۹۰۷ متولد شده و در سال ۲۰۰۲ درگذشته است. وی نویسنده کتاب‌های کودکان و نوجوانان بود که تعداد زیادی از کتاب‌هایش به ۸۵ زبان ترجمه و در بیش از ۱۰۰ کشور جهان منتشر شده‌است و جایزه آلما به مبلغ ۵ میلیون کرون سوئد تقریبا معادل ۵۲۰ هزار دلار، سالانه به یک نویسنده، تصویرگر، قصه گو و یا مروج کتابخوانی اهدا می گردد. لازم به ذکر است که با اینکه چندین سال است که افرادی به عنوان نامزد این جایزه از ایران معرفی می شوند، اما تاکنون هیچکدام از آنها، موفق به کسب این جایزه بین المللی نشده اند. از این نویسنده سوئدی، دو کتاب توسط طاهر جام برسنگ اهل اوز و ساکن سوئد به زبان فارسی ترجمه شده و چندین نسخه از این کتب در کتابخانه زنده یاد فهیمه ملایی در موزه مردم شناسی اوز موجود می باشد و علاقمندان می توانند از آن استفاده کنند.
*مسئول کارگروه جایزه ادبی بین المللی آسترید لیندگرن (آلما) در شهرستان اوز
