سندی درباره مهاجرت تجار بندرلنگه به دبی

ابراهیم محمودیان
براساس این سند، شیخ بطى بن سهیل آل مکتوم، حاکم دبی از اوایل قرن گذشته میلادی ار افراد مطلع می‌خواهد تا گواهی دهند که شامگاه ۲۱ ذی‌الحجه سال ١٣٢٨ ه.ق مصادف با ٢۴ دسامبر ١٩١٠، نیروهاى مسلح بریتانیا در ساحل این سرزمین پیاده شده، به خانه‌هاى مردم حمله کرده و ۳۷ نفر از اهالی را کشته‌اند.
این واقعه پس از هشدار و التیماتوم نماینده بریتانیا در خلیج‌فارس به حاکم و مردم دبى برای توقف قاچاق اسلحه توسط آنها به سواحل ایران و دیگر مناطق رخ داده است.
هدف از این نوشتار، نه اعتبارسنجی واقعه مذکور، بلکه اشاره به اسامی شاهدان مندرج در این سند است که همگی از تجار لارستانى (بستکی، اوزی، لاری و خوری) بندرلنگه بوده و در دبى به دادو ستد می‌پرداخته‌اند.
اهمیت دیگر این سند، اشاره آن به یک فکت تاریخی است که نشان می‌دهد افول اقتصادی بندرلنگه و مهاجرت تجار این دیار به دبى که خیلى زودتر از آنچه بیان می‌شود، آغاز شده است.
این سند به اوایل سلطنت احمدشاه قاجار و دسامبر ١٩١٠ میلادى و حدود ده سال پیش از کودتاى رضا شاه بازمی‌گردد.
برخی از افراد نام‌آشنای موجود در این سند عبارتند از:
– حاجى محمد ابراهیم اوزى: نماینده شرکت‌هاى حمل‌ونقل دریایى، لنج بادرز، گرى مکنزى و گرى‌پال در دبى.
– محمد عبدالرحمن اوزى ( محمد على‌نیا): مشهور به سینگر و نویسنده که منشى محمد ابراهیم بوده است.
– عبدالقادر محمدعباس: تاجر مشهور بستک، بندرلنگه‌ و دبى از خانواده عباس
– محمدعقیل بن حاج‌ احمد: از تجار مشهور بستک، بندرلنگه و دبى و پدر محمدفاروق
– حسین ملامحمد فکرى: تاجر بستکى و پدر محمدصالح فکرى
– محمدنور محمدسعید فکرى: تاجر بستکى و پدر اسماعیل فکرى
– حاج محمدعقیل کاظم و پسرانش؛ احمد حاجى محمدعقیل و محمدصالح حاجى
– محمد فدعقیل: از تجار مشهور بستک، بندرلنگه و دبى.
– عبدالغفار حاج على‌اکبر کرمستجى: تاجر بندرلنگه و دبى و از خانواده مشهور زینل علیرضا