شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۲
 |  27/ دسامبر/ 2021 - 1:24
  |   نظرات: ۲ نظر
1,023 views

آئین پخت شله پیر در اوز

 

 

 

 

 

 

شله پیر ( آش نذری )

فاطمه رضایی : شله پیر ؛ آشی مخصوص که بیشتر در زمانهای خاصی از سال در اوز پخت می شده است، این آش که همچنان طبخ آن ادامه دارد نوعی آش نذری می باشد که به “شله پیر اولله “(اولیاءالله ) معروف است . شاید وجه تسمیه این نام به دلیل پخت این آش در محوطه ی امامزاده ای که به همین نام در اوز است گرفته شده باشد.

در ماههایی که مردم صبور اوز در انتظار رحمت الهی ، چشمان منتظر خود را به آسمان دوخته اند تا خداوند رحمتش را شامل این سرزمین کند ، و آن وقت که از ماه بارش گذشت و خبری از باران نشد ، جدای از رفتن به ” قبله دعا ” و دعای طلب باران و روزه گرفتن ، آیین زیبای دیگری نیز در اوز برگزار می شود .

در این مراسم ، شب هنگام دسته هایی از مردان ، کودکان و حتی بانوان به صورت گروهی راهی کوچه ها شده و تصنیفی از دعا و نیایش که به نام ” الله بده بارون ” معروف است ، را سر می دهند . سر گروه ، بیت های اصلی را خوانده و بقیه در جواب تکرار می کنند ،
“الله بده تو بارون” “یا رب بده تو بارون “

اهالی هر منزل با شنیدن این تصنیف ها ، نسبت به توان مالی خود و شریک شدن در این آیین ، هر حاجتی داشتند نیت کرده ، مقداری پول یا گندم و یا هر مقدار مواد غذایی دیگری که دم دست داشتند به گروه تحویل می دادند .

این برنامه چندین شب متوالی در بیشتر محله های شهر ادامه داشت .در پایان وجه نقدینگی و یا مواد غذایی جمع آوری شده را با مواد اصلی آش جایگزین و بقیه موادی که نیاز بود را خریداری می کردند . مواد اصلی این آش که شامل کله پاچه ، نخود و گندم می باشد را بانوان شهر با همکاری هم شسته و تمیز کرده و گندم ها را در منزل با “هاس ” has دستی آسیاب می کردند ،البته امروزه با آسیاب های بزرگ برقی گندم را آسیاب می کنند . سپس مواد آش به مردان شهر تحویل داده می شد و آنها در مکان “پیر اولله” که امامزاده ای در وسط شهر می باشد ، از شب قبل با همکاری میانسالان ، جوانان و نوجوانان این آش را طبخ کرده و همراه با طلوع آفتاب بین اهالی محل و مستمندان شهر پخش می کردند . معمولا هر خانواده ظرفی با خود به محل پخت آش برده و از نذورات سهمی برداشته و به منزل می برد.

آنگاه بود که خداوند چه زود جواب بندگان صبور خود را می داد و باران رحمتش را شامل این سرزمین می کرد . این آش در گذشته و در مراسمات دیگری همچون ؛ برای راحت بیرون آمدن اولین دندان نوزاد که در گویش محلی ، به آن “ددله ” dodolah ( دندانی ) گفته می شود، به عنوان صدقه پخت کرده و توزیع می کردند .همچنین در مناسبتهای مذهبی نیز پخت آن متداول و بین فقرا و مساکین تقسیم می شده است .
از سایر مراسماتی که پخت آن در گذشته مرسوم بوده، رفتن به منزل نو و یا حجاجی که از سفر حج بر می گشتند،نیز آن را طبخ کرده، و با آن از مهمانان پذیرایی می کردند .

گزیده ای از بیت ( الله بده بارون) را باهم می خوانیم امید که خداوند سبحان باران رحمتش را شامل حال بندگانش کرده و تمام موجودات روی زمین سیراب از لطف بیکران الهی شوند. آمین 

 

الله بده تو بارون
یارب بده تو بارون 

 

ای ذوالجلال منان
دانای حی سبحان
بهرحیات حیوان
«یارب بده تو بارون»٢ 

 

ای کردگار بی عیب
ای بی نیاز بی عیب
روزی رسانی از غیب
«‌یا رب بده تو بارون»٢ 

 

ای دافع البلایات
ای ‌غافر الخطایات
ای قبله گاه حاجات
«یارب بده تو بارون» ٢ 

 

ای خالق خلایق
قحطی مدار لایق
غیراز تو نیست رازق
«یارب بده تو بارون»٢ 

 

خالق آسمانی
رازق انس و جانی
بی جا و بی مکانی
«یارب بده تو بارون»٢ 

 

ای کردگار عالم
‌با رنج و پر ملالم
بر در گهت بنالم
« یارب بده تو بارون» ۲ 

 

ای حاکم حکیمان
‌ای همدم یتیمان
ای راحم ‌ضعیفان
«یارب بده تو بارون» ۲ 

 

بر بی کسان تویی کس
فریادرس ، تویی بس
فریاد ما همی رس
« یارب بده تو بارون»٢ 

 

ما جمله بی قراریم
مقروض و خوار و زاریم
غیر از تو کس نداریم
«یا رب بده تو بارون»٢ 

 

ما جمله بندگانیم
محتاج آب و نانیم
دل خسته از مکانیم
«یا رب بده تو بارون»
«یارب بده تو بارون» 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نگارنده : فاطمه رضایی( خبرنگار پایگاه خبری موزه اوز ) 

 

بارگذاری مطلب : عرفان براهیمی ( معاون فنی پایگاه خبری موزه اوز )

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان پارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

2 Responses to “آئین پخت شله پیر در اوز”

  1. فاروق عبدالرحيم ضيائى از دبى گفت:

    باتشکر فراوان…
    برنامه شله پیر
    برای رفتن و گشتن در شهر و جمع کردن معونه برای
    شله…. علم پیر را ، با خود حمل می‌کردند.
    که آن علم پشت اندر پشت نزد فرزندان ابراهیم یوسف بدری است و تا بحال موجود است ..‌‌‌.‌‌‌….

  2. اوزی گفت:

    جالب بود، خاطرات دوران کودکی ام تازه شد

آخرین نظرات
  • با سپاس فراوان از شما سرکار خانم سیلوانا سلمانپور...
    در مطلب: اهدای لوح تقدیر و تندیس افتخار از طرف کمیته ملی موزه های ایران به موزه مردم شناسی اوز در روز جهانی موزه
  • از شورای شهر میخواهیم که روشن شود که بابت مجوز مرکز معاینه خودرو در شهرستان. اوز که خانم صالحی میگویند. پیگیری. کرده اند. به کجا. رسیده است...
    مرکز معاینه خودرو. به کجا رسید در مطلب: آیا وعده فرماندار و شهردار و شورای شهر اوز تحقق می‌یابد؟
  • سپاس از فرماندار بزرگوار عزیز و شورای شهر اوز وشهردار بزرگوار ومسولین دلسوز اوز انشاالله که موفق پیروز سلامت باشین...
    شهروند دلسوز اوز در مطلب: آیا وعده فرماندار و شهردار و شورای شهر اوز تحقق می‌یابد؟
  • افتخار آفرینی مکرر جنابعالی و یاران همراهتان قابل تقدیر و تحسین است . سرشار از شور و شادی با شادباشی صمیمانه به شما و تمام همشهریان ارجمندی که پشتیبان همیشگی فعالان فرهنگ...
    سیلوانا سلمانپور در مطلب: اهدای لوح تقدیر و تندیس افتخار از طرف کمیته ملی موزه های ایران به موزه مردم شناسی اوز در روز جهانی موزه
  • با تشکر از آقای رشیدی با توجه به سابقه زیاد هلال احمر. در اوز. از کارهای زیر ساختی مانند سالن های امداد وانبار و وسایل نقلیه جدید صحبتی به میان نیامده است انتظار است که ه...
    خدمت جناب رشیدی در مطلب: چکیده ای از فعالیت های جمعیت هلال احمر شهرستان اوز در سال ۱۴۰۱
  • انا الله و انا الیه راجعون...
    در مطلب: حاج رئیس عبدالرحمن احمدیان، بزرگ اوزی های دبی به حق پیوست
  • ای زنده باد خانم فاطمه گل حقیقت بانوی اول فرهنگی استان فارس از فیشور عزیزمان...
    تیره رنگین رکمان در مطلب: شهرداری و کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر اوز به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی برگزار می کند.
  • ایا روزیهم هست که وقتی گوشی ها باز کنیم ببینیم نوشته اند امروز اداره ای یا پلیس به اضافه دهی یا اداراه محیط زیستی در اوز مستقر شده است...
    در مطلب: روز شورا مبارک باد، برگزاری روز شورا بدون حضور اصحاب رسانه
  • درود بر مردمان همیشه در صحنه...
    در مطلب: بازدید دو تن از معاونین وزیر میراث فرهنگی و مدیر کل میراث فرهنگی فارس و هیئت همراه از موزه های شهر اوز
  • عالی چیزی نمیشه گفت جز اینکه ما شا الله بر خانم فاطمه گل حقیقت...
    کسبه فیشور در مطلب: دکتر فروغ هاشمی در لیست مدیران فعال ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت